Zaman Keshogunan Tokugawa (1603–1868) merupakan era penting dalam sejarah Jepun, di mana sistem feudal yang kukuh membentuk struktur masyarakat. Pemerintahan Tokugawa yang diasaskan oleh Tokugawa Ieyasu mengukuhkan hierarki sosial yang ketat bagi mengekalkan kestabilan politik dan ekonomi. Susun lapis masyarakat Jepun pada abad ke-17 terbahagi kepada beberapa golongan utama yang memainkan peranan spesifik dalam menjaga keharmonian sistem feudal.
1. Golongan Pemerintah: Kelas Samurai
Kelas pemerintah di Jepun pada zaman Tokugawa terdiri daripada golongan samurai, yang merupakan tulang belakang pemerintahan feudal.
a) Shogun
- Kedudukan Tertinggi: Shogun ialah pemerintah tertinggi Jepun dan ketua kerajaan feudal, menggantikan peranan maharaja dalam pentadbiran harian.
- Kuasa Politik dan Ketenteraan: Shogun mengawal semua daimyo (tuan tanah) dan mempunyai kuasa penuh terhadap polisi negara serta angkatan tentera.
b) Daimyo
- Penguasa Wilayah: Daimyo ialah golongan bangsawan yang menguasai wilayah-wilayah tertentu dan bertanggungjawab kepada Shogun.
- Kewajipan kepada Shogun: Mereka wajib membayar cukai, menyediakan tentera, dan memastikan keamanan di wilayah masing-masing.
c) Samurai
- Prajurit dan Pentadbir: Samurai ialah golongan pahlawan yang berkhidmat kepada daimyo. Selain bertugas sebagai tentera, mereka juga menjadi pentadbir di peringkat wilayah.
- Kod Bushido: Samurai mengamalkan kod etika Bushido, yang menekankan kesetiaan, keberanian, dan kehormatan.
2. Golongan Petani: Penyokong Ekonomi
Golongan petani merupakan lapisan masyarakat kedua yang sangat penting dalam sistem feudal Jepun.
- Pengeluar Utama: Petani bertanggungjawab mengusahakan tanah untuk menghasilkan padi, yang menjadi asas ekonomi Jepun.
- Kedudukan Sosial: Walaupun berada di bawah golongan samurai, mereka dihormati kerana peranan mereka dalam memastikan kelangsungan makanan dan ekonomi negara.
- Beban Cukai: Petani dikenakan cukai tinggi oleh daimyo, yang menyebabkan mereka sering hidup dalam keadaan serba kekurangan.
3. Golongan Artis dan Tukang: Penggerak Industri
Golongan artis dan tukang membentuk kelas ketiga dalam hierarki sosial.
- Kemahiran Tertentu: Mereka termasuk tukang kayu, pandai besi, pembuat seramik, dan pelukis, yang menyokong pembangunan infrastruktur dan seni.
- Kedudukan dalam Masyarakat: Walaupun kemahiran mereka dihargai, golongan ini dianggap lebih rendah berbanding petani kerana mereka tidak menghasilkan makanan.
4. Golongan Peniaga: Ekonomi Komersial
Peniaga atau saudagar berada di kedudukan paling bawah dalam susun lapis masyarakat feudal Tokugawa.
- Perniagaan dan Perdagangan: Mereka terlibat dalam aktiviti jual beli barangan tempatan dan antarabangsa.
- Kedudukan Sosial yang Rendah: Walaupun mereka kaya, peniaga dianggap rendah kerana tidak menyumbang secara langsung kepada pengeluaran makanan atau perkhidmatan penting.
5. Golongan Marginal: "Eta" dan "Hinin"
Selain empat kelas utama, terdapat golongan marginal yang berada di luar hierarki sosial rasmi.
- Eta (Orang Tercemar): Mereka terdiri daripada penyamak kulit, penyembelih haiwan, dan individu yang terlibat dalam pekerjaan yang dianggap "tidak bersih."
- Hinin (Bukan Manusia): Golongan ini termasuk pengemis, pelakon, dan orang buangan, yang dipinggirkan daripada masyarakat.
6. Peranan Maharaja dalam Sistem Feudal
Maharaja Jepun tetap wujud sebagai simbol kuasa tradisional tetapi tidak mempunyai peranan politik aktif.
- Kedudukan sebagai Simbol Keagamaan: Maharaja dihormati sebagai keturunan dewa matahari, Amaterasu, dan memainkan peranan dalam upacara keagamaan.
- Kuasanya Terhad: Kuasa sebenar berada di tangan Shogun, yang mengendalikan pentadbiran negara.
Kesimpulan
Susun lapis masyarakat Jepun pada zaman Keshogunan Tokugawa mencerminkan hierarki sosial yang ketat dan sistematik. Setiap golongan memainkan peranan penting dalam menyokong kestabilan politik, ekonomi, dan sosial Jepun pada abad ke-17. Sistem ini, walaupun berjaya mengekalkan keamanan selama lebih dua abad, akhirnya menghadapi cabaran pada abad ke-19 apabila Jepun berhadapan dengan tekanan dari kuasa luar dan perubahan dalaman yang membawa kepada kejatuhan Keshogunan Tokugawa.